ThanhHai's Blog

             Bước sang tuần thứ 6 dạy chương trình Ngữ văn 10 mới, bao nhiêu háo hức, bao nhiêu nhiệt huyết, muốn làm cái gì tử tế của mình đang tan biến hết dần. Chương trình Ngữ văn 10 bộ Kết nối tri thức và cuộc sống trường mình chọn dạy học, được soạn rất công phu, khoa học, và khá hay, hướng đến việc dạy, học văn đúng nghĩa. Nhưng để dạy được nó với những học sinh của mình, và có thể là đa số học sinh ở Việt Nam hiện nay, là cả vấn đề rất lớn, dù đây là học sinh lớp chọn thứ 2 khối D của trường gần 2000 học sinh, dù đầu vào điểm văn học sinh toàn từ trên 7 đến 8,5. Bởi có một khoảng cách rất xa giữa một chương trình giáo dục, bộ sách giáo khoa hay với phương pháp học, cách tư duy của học sinh, giáo viên đúng kiểu vênh lệch: chương trình mới mà tư duy dạy, học lại quá cũ.  1. Dạy học cái mới cho học sinh cũ - sản phẩm lỗi Nếu chỉ nhìn điểm đầu vào lớp 10 của nhiều trường điểm, lớp chọn, nhiều giáo viên cũng như bản thân mình khá phấn ...

Ở Việt Nam, khoảng trên dưới 20 năm về trước, bạn đỗ một trường đại học công lập trong nhóm trường top đầu thì bạn là học sinh xuất chúng, và nếu ở nông thôn, miền núi có khi cả làng mấy năm mới có một người đỗ đại học như thế, dù có khi bạn đỗ cũng phải nhờ vào điểm ưu đãi khu vực hay dân tộc. Nếu tầm 5 năm hơn về trước, khi kỳ thi đại học vẫn tách riêng, đỗ đại học nhiều hơn nhưng chưa tới mức rẻ rúng. Với giáo viên, với học sinh, điểm thi, việc đỗ đại học vào trường nào, top nào là gần như chính xác tuyệt đối, phản ánh đúng năng lực, tinh thần, thái độ học tập, dù điểm ưu đãi khu vực, dân tộc vẫn còn kha khá. Thế nhưng ba năm trở lại đây, thi đại học thì gần như học sinh nào cũng đỗ, điểm chuẩn vào đại học cao ngất ngưởng, có khi hơn 30 điểm trên thang 30 mới đỗ, khiến thủ khoa của cả nước nếu không có điểm ưu đãi gì của tổ hợp môn xét tuyển ấy cũng rớt. Đó thực sự là một điều phi lý đến quái gở thể hiện sự thất bại của kỳ thi tốt nghiệp THPT dùng vào xét hai mục đích tốt nghiệp v...

16 năm dạy học phổ thông, chừng ấy năm, thậm chí hơn mình gắn với các kỳ thi cử của học sinh, chứng kiến biết bao áp lực học hành, mà nhiều trường hợp thấy nó không đáng có để đạt được mục đích đó, quá tốn kém kinh tế của gia đình, cũng như tinh thần của đứa trẻ. Nhưng biết làm sao được khi mà ở xứ mình những kỳ thi vẫn mang tính chất quyết định, sơ suất là hỏng cả một quãng đời, có khi cả đời, theo quan niệm của đa số dân Việt, ít nhất cũng đôi chục năm nay. Cho nên chắc hơn lép, một đứa trẻ phải học nhiều, thật nhiều, để đạt được cái đích là vượt qua kỳ thi, vào trường mình mong muốn, có điều kiện và môi trường học tập tốt nhất. Trường hợp đầu tiên mình chứng kiến về áp lực học hành trong một kỳ thi là em học sinh mình gia sư lần đầu ở Hà Nội. Hồi ấy là năm 2004, mình bắt đầu dạy em ấy cuối năm lớp 9 để em ấy thi vào 10, đến lúc lên cấp 3 vẫn dạy luôn tới khi mình ra trường. Khi ôn thi vào 10, riêng môn Văn thì giai đoạn cuối chắc phải học gần chục ca: học cô chủ nhiệm trên lớp d...

 Kỳ thi trung học phổ thông quốc gia (THPTQG) đã kết thúc được gần hai tháng. Ngày 25 tháng 8 là thời hạn cuối cùng để các trường đại học công bố điểm chuẩn trúng tuyển nguyện vọng 1 (nv1) của thí sinh. Dẫu công cuộc xét tuyển vào đại học phải nói là “xưa nay chưa từng có” thì thí sinh, sau một năm đầy hoang mang đã có kết quả của mình (hoặc đỗ, hoặc rớt, hoặc phải chọn trường, ngành học mình không mong muốn). Báo chí, dư luận viết về kỳ thi này khá nhiều và Bộ trưởng Bộ Giáo dục và đào tạo (GD&ĐT) đã nhận lỗi nhưng bản thân tôi, một người làm nghề, đã đồng hành cùng học sinh suốt gần một năm, phải mò mẫm ứng phó với những cải cách mang tính cách mạng của Bộ GD&ĐT để cùng học sinh vượt qua thi cử thấy rằng cần nói lên vài điều về kỳ thi này. 1. Đâu mới là nguyên nhân thực sự dẫn đến tình trạng hỗn loạn trong xét tuyển đại học? Trong suốt 20 ngày xét tuyển nv1 vào các trường đại học vừa qua, nhất là trong những ngày cuối cùng, khi thông tin về điểm số, thứ hạ...

         Sau kỳ thi tuyển sinh đại học, cao đẳng vừa qua, rất nhiều báo đăng chủ trương mới của Chính phủ, Bộ Giáo dục và Đào tạo về cơ chế tuyển sinh mới, có thể áp dụng ngay trong năm 2015. Đó là việc sáp nhập hai kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông và tuyển sinh đại học, cao đẳng vào làm một, lấy kết quả thi tốt nghiệp làm cơ sở để xét tuyển vào đại học. Các trường đại học, tùy theo kế hoạch đào tạo và đặc thù đào tạo ngành nghề, có thể tổ chức sát hạch lại theo hình thức riêng. Theo cá nhân tôi hiểu, cách làm này là chỉ tổ chức kỳ thi tốt nghiệp, xóa bỏ kỳ thi đại học theo hình thức ba chung hiện nay, để các trường đại học, cao đẳng tự quyết hình thức tuyển sinh dựa vào kết quả tốt nghiệp và kết quả học tập ở   phổ thông của học sinh.           Từ thực tế những năm dạy học ở phổ thông, từ những quan sát về các kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông, cũng như tuyển sinh đại học, cao đẳn...

  Mọi đổi mới hiện nay chúng ta thực hiện chỉ thiên về hình thức, hô hào kiểu phong trào mà không có sự quản lý trong thực hiện. Do đó, đổi mới không tạo ra sự chuyển biến về chất. Như trên đã đề cập, chúng ta không quản lý đầu ra, chúng ta vì thành tích ảo, chúng ta chỉ thích hình thức màu mè, những kiểu khua chiêng gõ trống rình rang mà ít để tâm đến cái cốt lõi. 3. Đổi mới môn Ngữ văn nói riêng và đổi mới giáo dục nói chung chỉ là hớt ngọn, chưa đi vào gốc rễ, căn cốt của vấn đề. Khi nói đến đổi mới, chúng ta luôn miệng và thực tế đã thực hành đổi mới chương trình sách giáo khoa, rồi phương pháp dạy học, sau đó là kiểm tra đánh giá. Ngay việc đổi mới thi cử, mà cụ thể ở đây là thay đổi cấu trúc đề thi môn Ngữ văn chúng ta cũng nặng về hình thức. Đánh giá học sinh hầu như chúng ta vẫn chỉ đánh giá bằng những con điểm, qua một kỳ thi, đôi khi đầy may rủi. Chúng ta cứ nói rằng đánh giá năng lực của học sinh nhưng qua một bài thi, chỉ kiểm tra qua hai kỹ năng đọc – hi...

        Quyết định thay đổi cấu trúc đề thi môn Ngữ văn trong kỳ thi tốt nghiệp THPT khiến dư luận nóng lên từng ngày. Rất nhiều băn khoăn, khúc mắc, có cả niềm tin và những hoài nghi từ quyết định này. Những người trong cuộc, bao gồn học sinh, giáo viên và cả phụ huynh nơm nớp lo lắng, thậm chí cả hoang mang. Là một giáo viên trực tiếp đứng lớp suốt 8 năm qua, cũng là những năm gắn bó với học sinh lớp 12, với thi cử từ chương trình cũ đến chương trình đổi mới hiện nay, và còn những chương trình đổi mới tiếp sau, tôi nhận thấy một số vấn đề: 1.      Sự thay đổi vội vàng gây tâm lý hoang mang rộng rãi Trong những kỳ thi trước, những lần đổi mới trước, mọi thứ đều được chuẩn bị kỹ càng, thông báo trước hàng năm, thậm chí cả một khóa học để những người làm giáo dục và học sinh chuẩn bị tâm lý, thay đổi phương pháp học, trang bị kiến thức, kỹ năng, đáp ứng yêu cầu, mục tiêu giáo dục. Nhưng lần này thì khác, quyết định th...